کوکی (Cookie) هرچند در دنیای واقعی به شیرینی خوشمزه‌ای گفته می‌شود، اما در دنیای کامپیوتر و اینترنت، تعریف متفاوتی دارد. کوکی مرورگر در واقع بسته‌ای از اطلاعات است که در قالب یک فایل متنی توسط وب‌سایت‌ها روی کامپیوتر کاربر ذخیره می‌شود تا ازطریق آن کاربر شناسایی شده و مثلاً بدون نیاز به ورود نام کاربر و رمز عبور همواره در سایت لاگین باقی بماند. اما کوکی‌ها استفاده‌های مختلفی دارند و پر کنار مزایایشان، مسائلی را نیز به همراه دارند. همراه زومیت باشید تا پاسخ سؤال کوکی مرورگر چیست را پیدا کنید و بیشتر با با کوکی (Cookie) آشنا شوید.
کوکی چیست؟
کوکی‌ها فایل‌های متنی با داده‌های کوچکی مانند نام کاربری و رمز عبور هستند که برای شناسایی رایانه شما هنگام استفاده از شبکه استفاده می‌شوند. کوکی‌های خاصی که به‌عنوان کوکی های HTTP شناخته می‌شوند برای شناسایی کاربران خاص و بهبود تجربه مرور وب شما استفاده می‌شوند. داده‌های ذخیره‌شده در یک کوکی پس از اتصال شما توسط سرور ایجاد می‌شود. این داده‌ها با یک شناسه منحصربه‌فرد برای شما و رایانه شما برچسب‌گذاری شده‌اند. هنگامی که کوکی بین رایانه شما و سرور شبکه مبادله می‌شود، سرور شناسه را می‌خواند و می‌داند که باید چه اطلاعاتی را به‌طور خاص به شما ارائه دهد.
وقتی یک وب‌سایت را باز می‌کنید، درخواستی به مرورگر شما ارسال می‌شود تا فایل کوکی روی هارد دیسک ذخیره شود و از آن پس اطلاعات مورد نیاز وب‌سایت برای شناسایی کاربر و ارائه‌ی خدمات اختصاصی شروع می‌شود. مثلاً اگر به فروشگاه اینترنتی مراجعه کرده باشید حتی بدون اینکه ثبت نام کرده باشید یا در فروشگاه وارد شده باشید، می‌توانید سبد خرید خود را پر کنید. حتی اگر صفحه را ببندید و مجددا آن را باز کنید بازهم محصولاتی که به لیست خرید خود اضافه کرده بودید همچنان در سبد خرید دیده می‌شوند. این کار به کمک کوکی در مرورگر انجام می‌شود. در واقع در مراجعه‌ی بعدی به وب‌سایت یا یکی از صفحات آن، ابتدا سایت از مرورگر می‌خواهد که فایل کوکی ذخیره‌شده روی حافظه کامپیوتر یا موبایل شما را باز خوانی کند و اگر وجود نداشت آن را ایجاد کند.
دلیل وجود کوکی‌ها این است که هر درخواست در پروتوکل HTTP از درخواست بعدی مستقل است و سرورها نمی‌توانند درخواست‌های متعدد کاربران را دسته‌بندی کنند. با ذخیره‌ی فایل کوچکی از اطلاعات مربوط به کاربر این مسئله حل می‌شود و درخواست‌های هر کاربر از یکدیگر جدا می‌شوند. کوکی HTTP همان چیزی است که ما در حال حاضر برای مدیریت تجربیات آنلاین خود از آن استفاده می‌کنیم و همان چیزی است که برخی از افراد سواستفاده‌گر ممکن است بتوانند از آن برای جاسوسی از فعالیت آنلاین و سرقت اطلاعات شخصی شما استفاده کنند. در حالت کلی دو نوع کوکی وجود دارد:
- first-party Cookie: کوکی‌های که مستقیماً به وب‌سایتی که باز کرده‌اید تعلق دارند.
- third-party Cookie: کوکی‌هایی که به واسطه‌ی کدهای جاوااسکریپ برای ثبت فعالیت‌های کاربر ایجاد می‌شوند و عموماً برای سرویس‌های تبلیغاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کاربرد کوکی مرورگر
کوکی‌ها چیزی بیشتر از یک فایل متنی که روی کامپیوتر یا موبایل شما ذخیره می‌شوند نیستند. این فایل توسط مرورگر خوانده می‌شود و در آن اطلاعاتی درباره‌ی وب‌سایت مانند مشخصات ورود به سایت و تنظیمات سفارشی‌شده‌ی کاربر ذخیره می‌شود. در کوکی‌ها همچنین اطلاعات دیگری که وب‌سایت‌ها برای شناسایی کاربر و ارائه‌ی خدمات بهتر به آن نیاز دارد، قرار می‌گیرد. کوکی‌های HTTP یا کوکی‌های اینترنتی، به‌طور خاص برای مرورگرهای وب برای ردیابی، شخصی‌سازی و ذخیره اطلاعات مربوط به نشست (session) هر کاربر ساخته شده‌اند. نشست فقط به زمانی که در یک سایت می‌گذرانید، اشاره دارد. کوکی ها برای شناسایی شما هنگام بازدید از یک وب‌سایت جدید ایجاد می‌شوند.
اگر کوکی‌های خود را پاک کنید، از همه وب‌سایت‌ها خارج می‌شوید و وب‌سایت‌ها تنظیماتی را که در آن‌ها تغییر داده‌اید، به خاطر نمی‌آورند. کوکی در مرورگر بسیار رایج است و احتمالاً شما در حال حاضر صدها کوکی در مرورگر خود ذخیره کرده‌اید.
چگونه کوکی در مرورگر را فعال کنیم
مرورگر وب کوکی ها را ذخیره و مدیریت می‌کند. در تنظیمات مرورگرتان می‌توانید فهرستی از وب‌سایت‌هایی که کوکی‌ها را ذخیره می‌کنند بیابید و آن‌ها را مشاهده کنید. اگر از چندین مرورگر وب در رایانه خود استفاده می‌کنید،مرورگر مجموعه‌ای از کوکی های خاص خود را دارد. وب‌سایت‌ها فقط مجازند به کوکی‌های خود نگاه کنند. این امر مانع از جست‌وجوی وب‌سایت‌های مخرب و سرقت نشست‌های ورود شما می‌شود. مدیریت کوکی معمولاً برای بیشتر مرورگرها از بخش Privacy and security در تنظیمات قابل دسترسی است. در ادامه نحوه فعال کردن کوکی در محبوب‌ترین مرورگرها را آورده‌ایم.